Từ điển Pháp – Việt – Viện Ngôn Ngữ Học
LỜI GIỚI THIỆU
Trong mấy thập kỷ qua, ở nước ta đã có khá nhiều từ điển Pháp – Việt ra mắt bạn đọc. Khác với các từ điển Anh – Việt, Nga – Việt v.v., việc biên soạn từ điển Pháp – Việt đã có truyền thống khá lâu, bắt nguồn từ sự tiếp xúc và giao lưu văn hóa Việt Pháp trong lịch sử. Vì lẽ đó, nhìn chung, các từ điển Pháp – Việt xuất bản từ trước tới nay đều có chất lượng tốt, đáp ứng được nhu cầu giao tiếp quốc tế cũng như việc nghiên cứu khoa học.
Ngôn ngữ không bao giờ là một vùng nước lặng, nó giống như những làn sóng, khi lăn tăn khi sôi sục, phản ánh những biến động sâu xa trong lòng một xã hội, về mọi mặt của đời sống kinh tế, văn hóa, chính trị của đất nước ấy, dân tộc ấy. Tiếng Pháp và tiếng Việt những năm qua đã có nhiều bổ sung mới về từ ngữ, về ý nghĩa v.v., và ngược lại, có thể ít dùng đi hay không dùng nữa một số khái niệm, cách nói đã cũ.
Trên thế giới, việc luôn luôn xuất hiện các từ điển hai thứ tiếng mới, nhiều kiểu loại khác nhau, vì thế, là một lẽ tự nhiên, do nhu cầu tăng cường hiểu biết lẫn nhau và hợp tác thường xuyên giữa các quốc gia, các dân tộc. Và công tự nhiên như thế, khi vào thời điểm này, trước mắt Quý bạn đọc là cuốn Từ điển Pháp-Việt mới, 96.000 mục từ rất công phu và hữu ích, của hai soạn giả Hồ Hải Thụy và Chu Khác Thuật (đồng soạn giả của cuốn Từ điển Anh-Việt 150.000 mục từ xuất bản lần đầu năm 1993, cùng do Viện Ngôn ngữ học thẩm định), thời điểm mà tiếng Pháp ngày càng được chú trọng hơn trong các quốc gia có sử dụng ngôn ngữ này.
Mặc dù đã dựa trên một số từ điển tiếng Pháp được xuất bản gần đây, với rất nhiều cố gắng của các soạn giả, nhưng vì dung lượng lớn (trên 96.000 mục từ), lại biên soạn lâu, nên đến nay khi in ra, cuốn Từ điển này không tránh khỏi sẽ có những chỗ không bắt kịp với những thay đổi mới đây của tiếng Pháp và tiếng Việt. Và hơn nữa, cũng như ở mọi cuốn Từ điển hai thứ tiếng khác, cuốn từ điển này chắc chắn còn có những sơ suất ở điểm này điểm khác…
Tôi rất vui mừng và vinh hạnh được các soạn giả đề nghị viết lời giới thiệu này và hy vọng rằng: các Quý bạn đọc, cũng như tôi, sẽ bằng lòng với việc có nó, giữa những cuốn từ điển hai thứ tiếng khác, trên bàn học hay bàn làm việc của mình.
Hà Nội, tháng 5 năm 1999
Tiến sĩ Lý Toàn Thắng
(Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học)