Hội làng Tam Tảo

Làng Tam Tảo thuộc xã Phú Lâm, huyện Tiên Du- một làng quê có lịch sử lâu đời của xứ Kinh Bắc- Bắc Ninh.  Người TamTảo không chỉ tự hào là làng quê có lịch sử lâu đời, mà nơi đây còn lưu giữ kỷ niệm về các danh nhân triều Lý- những ân nhân của Lý Công Uẩn, vị vua khởi nghiệp một triều đại vàng son và hiển hách lịch sử dân tộc. Hội làng Tam Đảo được mở vào ngày 10-2 âm lịch hàng năm để kỷ niệm ngày sinh của ông bà Trần Quý ân nhân của vua Lý Công  Uẩn . Đây là lễ hội lớn nhất trong năm của nhân dân Tam Tảo.

Những tài liệu cho biết khá rõ về vợ chồng ông bà Trần Quý đã cứu Lý Công Uẩn thoát khỏi sự truy đuổi của quan quân nhà Lê. Lý Công Uẩn là quan đại thần dưới triều Tiền lê ,nhân lúc triều Tiền Lê suy thoái, trăm  họ oán thán, đã mưu lập nên nhà Lý. Trong cuộc binh biến này, Lý Công Uẩn thất trận chạy về Kinh Bắc, đến trang Tam Tảo, được ông Trần Quý và vợ là Đặng Thị Phương Dung cứu thoát nạn. Sau khi lên ngôi hoàng đế, Lý Công Uẩn phong cho ông Trần Quý là Phụ quốc Tán trị, vệ dực bảo quốc và bà Đặng Thị Phương Dung là Hoàng thái hậu.

Sau khi hai ông bà mất, nhân dân Tam Tảo lập đền thờ ngay trên khu đất hai ông bà ở, gọi là đền Hộ Quốc, tức đền giúp nước. Đền có quy mô khá lớn, nơi nhà vua thường đến tế lễ để tỏ lòng nhớ ơn. Các triều đại sau đều tiến hành tu bổ, tôn tạo, vì vậy đền Hộ Quốc còn lại đến ngày nay.

Hội làng  ngày mồng 10 tháng 3 được dân làng tổ chức rất quy mô, chu đáo, thường kéo dài trong 3 ngày, với các nghi thức tế lễ, rước sách rất uy nghiêm.

Cuộc rước với kiệu cùng lễ vật, với tàn, quạt, siêu đao, bát biểu, các đồ thần khí, tế khí, trống chiêng, phường bát âm… bắt đầu từ đình sang nghè và chùa, rồi tới đền Hộ  Quốc rước bài vị ông bà Trần Quý về đình. Cuộc rước thật uy nghi, hoành tráng, với hàng nghìn người tham gia, kéo dài hàng cây số, với màu sắc rực rỡ, âm thanh vang động, biểu hiện sự nhớ ơn, tôn kính của mọi người dân Tam Tảo đối với công lao của ông bà Trần Quý.

Cùng với tế lễ, nhiều trò chơi dân gian được tổ chức như múa rối nước, đu tiên, cờ người, thi dệt vải, thi bắt chạch trong chum, vật, hát chèo, ca quan họ, diễn tuồng. Lễ hội Tam Tảo là lễ hội lớn, thu hút người dân trong vùng và khách thập phương tới tham dự. Đặc biệt trong ngày hội, dân làng Tam Tảo được đón tiếp các vị khách quý có liên quan đến triều Lý. Đó là nhân dân Đình Bảng, quê hương của Lý Công Uẩn, nhân dân thôn Dương Lôi, quê hương bà Phạm Thị, thân mẫu của Lý Công Uẩn, nhân dân Tiêu Thượng, nơi có chùa Tiêu Sơn là chốn trụ trì hành đạo của Thiền sư Vạn Hạnh- người có công nuôi dạy Lý Công Uẩn và giúp ông lên ngôi, khai mở vương nghiệp triều Lý, Nhân dân các làng trên đã cử đại biểu mang lễ vật, hương hoa về tế lễ tại đền Hộ Quốc và đình Tam Tảo, được đón tiếp chu đáo, tận tình.

Theo : Cinet