XXXIV.— ĐẠC PHU Dưới bọn tuần đinh, làng nào cũng có một người làm nô lệ chung cho cả hàng xã, gọi là đạc phu (thằng mõ). Khi nào trong làng có việc gì thì tên đạc phu phải đi mời mọc cả làng ra đình hội họp. Hoặc có việc gì lý dịch […]
Lưu trữ thẻ: Nói về phong tục hương đảng
XXXIII.— TUẦN ĐINH Mỗi làng phải có mươi mười hai tên tuần đinh, làng nhỏ cũng phải có bảy tám tên. Tuần đinh là những hạng trai trong làng, kẻ nghèo hèn không được dự vào ngôi thứ gì thì phải ra tuần, có nơi thì cắt lần lượt các trai tráng từ mười […]
XXXII.— HỘI BÁCH NGHỆ Dân làng thường hay có hội bách nghệ. Hội bách nghệ là bao nhiêu người trong làng làm chung một nghề gì, hoặc thợ mộc, hoặc thợ nề, hoặc thợ sơn, thợ sắt, v.v… Người làm nghề nào vào hội ấy, cho cử một người làm trưởng hội hoặc mỗi […]
XXXI.— HỘI TƯ CẤP Trong làng hoặc mươi, mười hai người, hoặc vài chục người rủ nhau lập một hội tư giúp lẫn nhau, gọi là hội tư cấp. Hội tư cấp chìa ra làm nhiều cách. 1.— Họ mua bán. Một người cầm cái họ, hoặc trong hội cắt lần lượt mỗi người […]
XXX.— HỘI CHƯ BÀ Làng đã có chùa, tất có hội chư bà. Chư bà là những đàn bà từ năm mươi tuổi trở lên hoặc người đã có tuổi mà góa chồng, mượn cửa chùa làm nơi vui thú. Bà nào muốn qui Phật, trước hết phải biện cái lễ trầu cau vàng […]
XXIX.— NGHĨA SƯƠNG Nghĩa sương là một kho chứa thóc dân thôn đề phòng khi mất mùa đói kém thì đem thóc ấy mà chẩn cấp cho những người nghèo. Năm Tự-Đức thứ mười tám triều-đình chuẩn cho các thôn xã, mỗi làng đặt một nghĩa sương, chọn lấy một người nào công liêm […]
XXVIII.— TÀI CHÁNH Tài chánh ở chốn hương thôn, số xuất nhập đại khái chia làm dăm khoản: Số nhập: 1.— Công điền, cho người lãnh canh lấy lợi. 2.— Công ngân phóng tức lấy lợi; 3.— Tiền nộp lệ, như lệ lan nhai, lệ tống chung, lệ vọng ngôi thứ, vọng chức dịch, […]
XXVII.— VỢ CHỒNG LY DỊ Sau khi đã có giạm hỏi rồi, mà trai gái không bằng lòng lấy nhau, trai chê vợ thì thôi, không đi lại sêu tết gì nữa, gái chê chồng thì phải đem trả trầu cau, nhà trai nghiệt thì tính hết tiền phí tổn về việc giạm hỏi […]
XXVI.— LỆ KHÁNH ĐIẾU Lệ mừng: Trong làng có ai đăng khoa, hoặc bổ quan, hoặc thượng thọ, có mở tiệc vui mừng, mời dân làng uống rượu, thì dân làng có đồ mừng. Đồ mừng, hoặc dùng chè cau, pháo, câu đối, hoặc dùng tiền bạc, hoặc dùng trâu bò lợn gạo, tùy […]
XXV.— VIỆC HỈ Việc hỉ như các việc đăng khoa, bổ quan, người lên lão hạ thọ, người ra làm chánh phó tổng, lý dịch, người cưới vợ, người làm nhà cửa. Các việc ấy đều có mở tiệc mừng, mời dân làng đến nhà uống rượu. Trong các tiệc ăn mừng ấy, tiệc […]