Chữ, Văn quốc ngữ – Thời kỳ đầu Pháp thuộc

Như ai nấy đều biết, chữ quốc ngữ do một số các nhà truyền giáo đạo Thiên chúa người Âu châu sáng lập ra. Một cách tổng quát có thể nói những tầng lớp thị dân và trí thức đương thời (nho sĩ) không sẵn sàng đón nhận Thiên Chúa giáo, cho nên việc truyền đạo hầu hết đều hướng về những tầng lớp nghèo khô, cùng đinh ở nông thôn. Nhưng vì giới bình dân này không biết chữ Nho, chữ Nôm, nên các Giáo sĩ bó buộc phải tìm ra một thứ chữ đề ghi lại và truyền bá những điều đã giảng dạy họ. Đó là một đòi hỏi đặt ra ở Việt nam cũng như ở Trung- quốc, Nhật bản, nhưng hình như chỉ ở Việt Nam việc ghi – âm tiếng Việt thành chữ viết theo chữ cái La-tình là thành công khi chữ viết đỏ sau này được thông dụng và trở thành chữ quốc ngữ.

Tuy nhiên trong hơn hai thế kỷ đầu, chữ viết ghi theo chữ cái La tinh chỉ dùng đề in sách bảo đạo, và thu hẹp trong giới theo đạo Thiên chúa mà thôi. Cho đến khi tìm được những tài liệu phơi bày những chủ đích nào khác của việc sáng chế nếu có, tạm thời, có thề nêu giả thuyết các nhà truyền giáo Âu châu chỉ có mục đích truyền đạo khi sáng chế ra chữ « quốc ngữ » (1) và do đó thứ chữ « chỉ…