Lịch sử Vật lý học
LỜI NÓI ĐẦU
Giáo trình “Lịch sử vật lí học” được biên soạn phù hợp với chương trình do Bộ Giáo dục trước đây ban hành tháng 7 năm 1984 và được xuất bản lần đầu năm 1986, được Hội đồng Thẩm định sách của Bộ Giáo dục khi đó giới thiệu làm sách dùng chung cho các trường Đại học Sư phạm. Trọng tâm của giáo trình là lịch sử vật lí học cổ điển. Lịch sử vật lí học hiện đại cho tới những năm 20 của thế kỉ XX được trình bày ở mức độ vừa phải. Cuối cùng, giáo trình giới thiệu vắn tắt sự phát triển vật lí học ở giai đoạn gần đây nhất, cho tới những năm 60.
Trên cơ sở trình bày và phân tích những sự kiện cụ thể, lịch sử vật lí học có nhiệm vụ rút ra những quy luật của sự phát triển vật li học, nêu lên những bài học kinh nghiệm cho việc nghiên cứu và giảng dạy vật lí học. Để tạo thuận tiện cho độc giả, chúng tôi trình bày những quy luật đó ngay từ đầu giáo trình nhằm giúp độc giả định hướng khi đọc các phần sau. Trong khi nghiên cứu các giai đoạn cụ thể của lịch sử vật lí học, độc giả nên đối chiếu lại với các quy luật đã trình bày ở phần đầu để củng cố thêm.
Tác giả đã trình bày lịch sử vật lí học không phải như một bản liệt kê những phát minh đặc sắc của những thiên tài xuất chúng. Tác giả cố gắng chứng minh rằng đó là một quá trình khó khăn nhưng có quy luật, trải qua đấu tranh gian khổ giữa cái đúng và cái sai, cái mới và cái cũ, cái tiến hộ và cái phản tiến hộ, là một sự đóng góp tập thể của những nhà khoa học chuyên nghiệp và không chuyên, là một sự nghiệp không phải chỉ dành riêng cho một số ít những tài năng đặc biệt. Nếu phân tích kĩ quá trình đó, mỗi người đều có thể rút ra những hài học bổ ích cho bản thân mình.
Để phù hợp với tình hình hiện nay, năm 2003 sách được tái bản có chỉnh lí và bổ sung theo các phương hướng như sau:
Phần “Mở đầu” và các chương 1 – VII về cơ bản được giữ nguyên như cũ nhưng có giảm bớt một số chi tiết không cần thiết để tăng thêm việc phân tích, đánh giá sự phát triển của vật lí học trong các giai đoạn cụ thể.
Chương VIII được viết lại hoàn toàn để giới thiệu đẩy đủ hơn và cập nhật hơn sự phát triển của vật lí học trong thế kỉ XX.
Phán minh họa được làm lại hoàn toàn, nhằm cung cấp tốt hơn nhiều tư liệu lịch sử cho người đọc, điều mà khả năng in ấn năm 1986 chưa cho phép làm được.
Tác giả mong nhận được những ý kiến phê bình, nhận xét của độc giả.
6-2002
ĐÀO VĂN PHÚC