Vua Việt Nam

Vua nước Việt là vị quân chủ nước Việt Nam độc lập tự chủ từ thời dựng nước đến Cách mạng Tháng Tám năm 1945, tùy thuộc vào hoàn cảnh lịch sử mà vua Việt Nam có thể mang tước hiệu khác nhau. Ở trong nước, tước hiệu tự xưng cao nhất là Hoàng đế và thấp hơn là Quốc vương hoặc Quận vương

Khái quát

Trong huyền sử, khái niệm vua Việt Nam đã thấy ghi chép từ thời Hồng Bàng (các Hùng Vương với nước Văn Lang), nhưng còn nhiều điểm nghi vấn mơ hồ chưa thể khẳng định rõ ràng. Sau đó, An Dương vương cướp ngôi họ Hùng lập ra nhà Thục với nước Âu Lạc rồi họ Triệu (Triệu Đà) lấy nước của nhà Thục. Thế nhưng, Hồng Bàng thị là dòng dõi Thần Nông thị, Thục Phán An Dương vương là hậu duệ Khai Minh thị còn Triệu Đà cũng là người Hán… Như vậy, những triều đại sơ khai đều có sự nghi vấn gây tranh cãi. Trong ngàn năm Bắc thuộc từng trỗi dậy những chính quyền nhưng thời gian tồn tại chưa được bao lâu đã bị dẹp yên, sự nghiệp chưa ổn định lâu dài nên chưa thể cấu thành triều đại. Từ khi họ Khúc giành lấy quyền tự chủ cho đến hết loạn 12 sứ quân, danh nghĩa Việt Nam vẫn chỉ là một phiên trấn của Trung Quốc với cái tên Tĩnh Hải quân, các nhà lãnh đạo Việt Nam thời tự chủ chỉ ở mức Tiết độ sứ cả trong nước và ngoại giao, đến lúc Ngô Quyền đánh đuổi quân Nam Hán mới tự xưng Vương. Bắt đầu từ đấy, vua Việt Nam mới chính thức được xác định, tuy nhiên, nhà Ngô vẫn chưa đặt quốc hiệu. Bấy giờ bên Trung Quốc cũng đang loạn to, chính quyền trung ương còn mải lo đánh dẹp nên chưa thể nhòm ngó xuống mạn cực nam, chỉ có nước Nam Hán kế cận thỉnh thoảng xung đột mà thôi. Đến thời nhà Đinh, đối với thần dân trong nước, các vua người Việt đã xưng hoàng đế và đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt, gặp lúc nhà Tống cũng mới chấm dứt cục diện Ngũ đại Thập quốc nên sai sứ sang sắc phong vua Đinh làm Giao Chỉ quận vương, từ đó nền quân chủ Việt Nam mới được xác lập.

Sau các cuộc tấn công thất bại của nhà Tống, Trung Quốc đã phải công nhận quyền lực của người Việt ở Thăng Long. Nước Việt được xem như một dạng chư hầu đặc biệt mà Trung Quốc không thể sáp nhập bằng vũ lực; nhưng ngược lại, người Việt cũng phải công nhận Trung Quốc là một nước lớn, về phương diện ngoại giao phải chịu lép nhường thần quyền con trời, mạng trời cao hơn cho vua Trung Quốc, tuy vua Việt vẫn có quyền xưng là con trời và vâng mệnh trời cai trị dân đối với dân nước Việt. Vua Việt Nam tự ví mình với Mặt Trời như vua Trung Quốc. Từ đây, mô hình chính trị Trung Hoa đã được Việt hóa và phát triển để khẳng định ngai vua ở Thăng Long là ngai vàng của Hoàng đế nước Nam trị vì “Đế quốc phương Nam” theo mệnh trời. Hệ thống triều đình của các vua nước Việt cũng tương tự các triều đình của vua chúa Trung Quốc, các nghi thức và danh phận của các vị quan cũng tương tự như quan lại Trung Quốc.

Các vị vua nước Việt đã sử dụng rất nhiều nghi thức, biểu tượng chỉ dành riêng cho vua Trung Quốc như áo long bào màu vàng có rồng năm móng, giường long sàng, ngôi cửu ngũ, khi chết thì dùng từ “băng hà” và xây lăng có đường hầm dẫn xuống huyệt. Các vua nước Việt được chính thức dùng các nghi thức đặc biệt nhạy cảm với vua Trung Quốc như thờ trời, tế trời ở đàn Nam Giao, được quyền cai quản các thần linh ở nước Việt, được quyền phong chức tước cho các thánh, thần, sông núi ở nước Việt, có lẽ chỉ ngoại trừ vua Đồng Khánh là vị vua Việt Nam duy nhất chịu làm em của một nữ thần mà thôi…; có vua Việt Nam còn mượn cớ đau chân để khỏi quỳ gối trước chiếu chỉ của vua Trung Quốc để chứng tỏ mình không phải là cấp dưới của vua Trung Quốc. Tóm lại, các vị vua của Việt Nam là các vị vua thực sự như các vua Trung Quốc.

Các vua Việt Nam đã dùng gần như đầy đủ các nghi thức thần quyền quân chủ dành riêng cho vua chúa Trung Quốc, chỉ có cái khác duy nhất là quyền lực thần quyền này không được phép áp đặt lên dân Trung Quốc, ngược lại, quyền lực thần quyền của vua chúa Trung Quốc cũng không áp đặt được lên vua quan và dân nước Việt, các quan của triều đình Việt Nam thì chỉ tuân lệnh và trung thành với vua Việt Nam mà thôi.

Thiên mệnh của vua Trung Quốc chỉ kéo dài đến biên giới Việt – Trung. Theo ý thức thần quyền của hai chế độ quân chủ thì biên giới này do Trời vạch sẵn và được Trời cũng như các thần bảo vệ. Cả hai nước đều ý thức được tầm quan trọng của đường biên giới này trong việc duy trì quyền lực giữa hai nước và đã giữ được sự cố định truyền thống của nó trong một thời gian rất dài trong lịch sử. Quan hệ triều cống với Trung Quốc được coi là lựa chọn thay thế duy nhất cho đối đầu, chiến tranh hoặc cấm vận kinh tế với giá rẻ nhất.

Vì vậy các triều đại phong kiến Việt Nam trên danh nghĩa vẫn là một phiên thuộc của các triều đại phong kiến Trung Quốc, hầu hết các vị vua Việt Nam lên ngôi đều phải chịu sắc phong của Trung Quốc; hoặc phải để vua Trung Quốc hợp thức hóa vương vị và thần quyền của mình như vua Quang Trung. Vào lúc loạn lạc thay đổi triều đại ở Việt Nam là cơ hội tốt để các triều đại quân chủ và phong kiến phương Bắc mượn cớ giúp vua triều trước, không chịu sắc phong cho vua mới hoặc đem quân qua can thiệp nhằm chiếm đóng và đô hộ lâu dài nước Việt như thời nhà Minh, nhà Thanh. Một số vua khác chỉ trị vì trên danh nghĩa, quyền lực thực sự lại nằm trong tay các vị chúa hoặc các đại thần và phe cánh, hầu hết các vị vua đều được biết bằng miếu hiệu hoặc thụy hiệu và tôn hiệu vắn tắt, những trường hợp vị quân chủ chỉ đặt một niên hiệu trong thời gian tại vị thì sẽ được biết đến bằng niên hiệu. Có những vị vua tuy thực tế cầm quyền nhưng sau thất bại cho nên không được các sử gia phong kiến công nhận, vì theo quan điểm thời đó họ chỉ là phản tặc hoặc nghịch thần, do đó họ chỉ được gọi theo tước hiệu khi chưa lên ngôi, tước hiệu sau khi bị mất ngôi hoặc gọi thẳng tên huý.

Đối với Trung Quốc thì vua Việt Nam có tước hiệu là:

Tĩnh Hải quân Tiết độ sứ: thời họ Khúc, họ Dương, họ Kiều và nhà Ngô.
Giao Chỉ quận vương: thời nhà Đinh, nhà Tiền Lê và giai đoạn đầu nhà Lý.
An Nam quốc vương: giai đoạn cuối nhà Lý, nhà Trần, nhà Hồ, nhà Lê sơ, giai đoạn sau nhà Lê trung hưng và nhà Nguyễn Tây Sơn.
Quyền thự An Nam quốc sự: giai đoạn đầu thời Hậu Lê.
An Nam Đô thống sứ: thời nhà Mạc và giai đoạn đầu nhà Lê trung hưng (khi triều đại này đã khôi phục Thăng Long).
Việt Nam quốc vương: giai đoạn đầu nhà Nguyễn.

Sau đây là danh sách vị vua Việt Nam từ khi hình thành nhà nước đến hết thời kỳ quân chủ. Trong danh sách này, ngoài những vị vua còn liệt kê một số nhân vật không phải vua nhưng đã nắm giữ thực quyền cai trị tối cao lãnh đạo đất nước như: các vị Tiết độ sứ thời tự chủ, các chúa Trịnh và chúa Nguyễn thời Lê trung hưng… Những vị vua tự xưng, dù chế độ chưa thực sự ổn định nhưng do chống ngoại xâm nên cũng bỏ qua sự trung lập mà đưa vào để tôn vinh sự chính thống và độc lập dân tộc:

Thời kỳ nguyên sử

Hồng Bàng

Kỷ Hồng Bàng hiện vẫn còn gây tranh cãi về tính chính xác và thời điểm xuất hiện. Do đó giai đoạn này được xem có tính hư ảo nhiều hơn.

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Kinh Dương Vương	không có	Kinh Dương Vương	không có	Lộc Tục	Khai sáng triều đại, con thứ Đế Minh, em Đế Nghi	2879 TCN	–	2794 TCN
Lạc Long Quân	không có	Lạc Long Quân	không có	Sùng Lãm	Con Kinh Dương Vương	2525 TCN	–	2253 TCN
Hùng Vương thứ nhất	không có	Hùng Quốc Vương	không có	không rõ	Con trưởng Lạc Long Quân	TK VII TCN	–	?
Hùng Vương thứ hai	không có	Hùng Hiền Vương	không có	không rõ	?	–	?
Hùng Vương thứ ba	không có	Hùng Lân Vương	không có	không rõ	?	–	?
Hùng Vương thứ tư	không có	Hùng Diệp Vương	không có	không rõ	?	–	?
Hùng Vương thứ năm	không có	Hùng Hy Vương	không có	không rõ	?	–	?
Hùng Vương thứ sáu	không có	Hùng Huy Vương	không có	không rõ	?	–	?
Hùng Vương thứ bảy	không có	Hùng Chiêu Vương	không có	Lang Liêu	?	–	?
Hùng Vương thứ tám	không có	Hùng Vĩ Vương	không có	Thừa Vân Lang	?	–	?
Hùng Vương thứ chín	không có	Hùng Định Vương	không có	Quân Lang	?	–	?
Hùng Vương thứ mười	không có	Hùng Uy Vương	không có	Hùng Hải Lang	?	–	?
Hùng Vương thứ 11	không có	Hùng Trinh Vương	không có	Hưng Đức Lang	?	–	?
Hùng Vương thứ 12	không có	Hùng Vũ Vương	không có	không rõ	?	–	?
Hùng Vương thứ 13	không có	Hùng Việt Vương	không có	Tuấn Lang	?	–	?
Hùng Vương thứ 14	không có	Hùng Anh Vương	không có	Chân Nhân Lang	?	–	?
Hùng Vương thứ 15	không có	Hùng Triêu Vương	không có	Cảnh Chiêu Lang	?	–	?
Hùng Vương thứ 16	không có	Hùng Tạo Vương	không có	Đức Quân Lang	?	–	?
Hùng Vương thứ 17	không có	Hùng Nghị Vương	không có	không rõ	?	–	?
Hùng Vương thứ 18	không có	Hùng Duệ Vương Hùng Tuyền Vương	không có	không rõ	?	–	258 TCN hoặc 208 TCN
Hùng Vương thứ 19	không có	Hùng Kính Vương	không có	Huệ Lang	?	–	6 năm

Nhà Thục (257–208 TCN, hoặc 207–179 TCN)

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
An Dương Vương	không có	An Dương Vương	không có	Thục Phán (蜀泮)	Hậu duệ Khai Minh thị nước Thục thời Xuân Thu Chiến Quốc.	257 – 208TCN hoặc 207 – 179TCN

Nhà Triệu (204–111 TCN)

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Triệu Vũ Vương	không có	Vũ Vương Vũ Đế	không có	Triệu Đà	Dòng dõi nước Triệu thời Chiến Quốc, khai sáng triều đại.	204	—	137TCN
Triệu Văn Vương	không có	Văn Vương Văn Đế	không có	Triệu Hồ Triệu Muội	Cháu nội Triệu Đà, con Triệu Trọng Thủy.	137	—	125TCN
Triệu Minh Vương	không có	Minh Vương	không có	Triệu Anh Tề	Con Triệu Hồ	125	—	113TCN
Triệu Ai Vương	không có	Ai Vương	không có	Triệu Hưng	Con thứ Triệu Anh Tề	113	—	112TCN
Triệu Dương Vương	không có	Dương Vương Thuật Dương Vương Vệ Dương vương Vệ Dương hầu	không có	Triệu Kiến Đức	Con trưởng Triệu Anh Tề, anh Triệu Hưng.	112	—	111TCN

Nhà Triệu là triều đại đầu tiên được xác nhận hoàn toàn về tính lịch sử,. Hiện trường hợp này vẫn còn đang tranh cãi, đa phần thư tịch cổ đều tính từ khi nhà Hán diệt nước Nam Việt là thời Bắc thuộc, tuy nhiên gần đây có sách lại tính từ khi Triệu Đà diệt nước Âu Lạc đã bắt đầu thời Bắc thuộc. Vì người Trung Quốc cũng không coi chính thể này là triều đại của họ mà chỉ chép phụ vào phần liệt truyện, cho nên tạm thời vẫn liệt kê ở đây như một triều đại nối tiếp hợp pháp của Việt Nam như nhà Nguyên và nhà Thanh ở Trung Quốc.

Bắc thuộc lần I, II và III

Trưng Nữ Vương (40–43)

	Vua	Thụy hiệu	Tôn hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Trưng Vương	không có	Trinh Linh Chi Phu Nhân	không có	Trưng Trắc (徵側) Lạc Trắc	Vợ Thi Sách, sáng lập triều đại	40	—	43

Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng ngắn ngủi chưa kịp ổn định đã bị diệt vong, tuy nhiên vì do phụ nữ lãnh đạo, hơn nữa lại chống ngoại xâm nên cũng được sử sách đưa vào thành một triều đại của Việt Nam.

Nhà Tiền Lý và Triệu Việt Vương (544–603)

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Lý Nam Đế	không có	Nam Đế, Nam Việt Đế	Thiên Đức (544–548)	Lý Bí Lý Bôn (李賁)	Nổi dậy tự lập, khai sáng triều đại	544	—	548
Triệu Việt Vương	không có	Nam Việt Quốc Vương, Dạ Trạch Vương Thần Vũ Hoàng Đế	không có	Triệu Quang Phục (趙光復)	Con Thái phó Triệu Túc, được Lý Nam Đế giao toàn bộ quyền hành.	548	—	571
Đào Lang Vương	không có	không có	không có	Lý Thiên Bảo	Anh trai Lý Nam Đế	549	—	555
Hậu Lý Nam Đế	không có	Nam Đế Anh Liệt Nhân Hiếu Khâm Minh Thánh Vũ Hoàng Đế	không có	Lý Phật Tử (李佛子)	Người trong họ Lý Nam Đế	555	—	602
Lý Sư Lợi	không có	không có	không có	Lý Sư Lợi	con Hậu Lý Nam Đế	602	—	603

Theo các thư tịch cổ Trung Quốc (Lương thư, Trần thư và Nam sử) và Việt Nam (trước thời Lê sơ) thì Lý Bí bị Trần Bá Tiên đánh bại và nhà Tiền Lý chấm dứt, nước Vạn Xuân vẫn thuộc nhà Lương và nhà Trần nối tiếp quản lý, sau này Lý Phật Tử nổi dậy chống nhà Tùy là chính quyền khác nhưng tự xưng nối tiếp Lý Bí ngày trước nên gọi là Hậu Lý. Đến khi Ngô Sĩ Liên viết Đại Việt sử ký toàn thư đã cóp nhặt trong dã sử để bổ sung thêm Triệu Việt Vương và Đào Lang Vương, Triệu Việt Vương được Lý Bí truyền ngôi trong hoàn cảnh sắp mất ở động Khuất Lão còn Đào Lang Vương bất phục cũng tự lập nước Dã Năng riêng, như vậy nhà nước Vạn Xuân lúc đó bị phân liệt, đến khi Lý Phật Tử đánh bại Triệu Việt Vương mới thu giang sơn về một mối. Do sau triều đại này bị mất về tay nhà Tùy nên Triệu Việt Vương được các sử gia đời sau công nhận là vua chính thống vì ông còn có công đánh đuổi quân Lương, nếu nhà Hậu Lý tồn tại thêm vài đời nữa mà người viết sử thuộc triều đại đó thì Lý Thiên Bảo sẽ được công nhận là chính thống nối tiếp Lý Bí còn Triệu Việt Vương sẽ thành kẻ tiếm quyền kiểu như Dương Tam Kha xen kẽ giữa nhà Tiền Ngô và Ngô hay Dương Nhật Lễ thay thế nhà Trần mà thôi.

Họ Mai (713–723)

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Mai Hắc Đế	không có	Đại Đế, Hắc Đế	không có	Mai Thúc Loan, (梅叔鸞) Mai Huyền Thành, Mai Lập Thành, Mai Thúc Yên, Mai Phượng.	Con Mai Hoàn, sáng lập triều đại.	713	—	722
Mai Thiếu Đế	không có	không có	không có	Mai Thúc Huy, Mai Bảo Sơn	Con út Mai Hắc Đế, em song sinh với Bạch Đầu Đế.	722	—	723
Bạch Đầu Đế	không có	không có	không có	Mai Kỳ Sơn	Con thứ hai Mai Hắc Đế, anh song sinh với Mai Thiếu Đế.	723	—	723

Chính quyền họ Mai cũng là cuộc khởi nghĩa chưa kịp ổn định, sử sách chỉ ghi chép vài dòng sơ sài nhưng vì tôn vinh vấn đề chống ngoại xâm nên cũng được liệt vào danh sách vua Việt Nam.

Họ Phùng (766–791)

	Thủ lĩnh	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Phùng Hưng	không có	Bố Cái Đại Vương	không có	Phùng Hưng (馮興), Phùng Cự Lão	con Phùng Hạp Khanh, thế tập Biên Khố Di Tù Trưởng	766	—	791
Phùng An	không có	không có	không có	Phùng An	con Phùng Hưng	791	—	791

Thời kỳ tự chủ lần thứ nhất

Họ Khúc (905–923) hoặc (905–930)

	Tiết độ sứ	Tôn hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Khúc Tiên Chủ	Tiên Chủ	Tiên Vương	không có	Khúc Thừa Dụ (曲承裕)	Mở màn nền tự chủ	905	—	907
Khúc Trung Chủ	Trung Chủ	Trung Vương	không có	Khúc Hạo, (曲顥) Khúc Thừa Hạo	Con Khúc Thừa Dụ	907	—	917
Khúc Hậu Chủ	Hậu Chủ	Hậu Vương	không có	Khúc Thừa Mỹ (曲承美) Khúc Toàn Mỹ	Con Khúc Hạo	917	—	923 930

Thời kỳ tự chủ lần thứ hai

Họ Dương (931–937)

Chân dung	Tiết độ sứ	Tôn hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Dương Chính Công	không có	không có	không có	Dương Đình Nghệ, (楊廷藝) Dương Diên Nghệ (楊筵藝)	Khôi phục nền tự chủ; nha tướng của Khúc Hạo	931	—	937

Họ Kiều (937–938)

	Tiết độ sứ	Tôn hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Kiều Công Tiễn	không có	không có	không có	Kiều Công Tiễn, (矯公羨) Kiểu Công Tiễn, Kiểu Công Hạo,	Con nuôi và nha tướng của Dương Đình Nghệ	937	—	938

Thời kỳ độc lập

Minh thuộc

Nam-Bắc triều và Trịnh-Nguyễn phân tranh

Pháp thuộc

Trước độc lập

Nhà Ngô

Nhà Đinh

Nhà Tiền Lê

Nhà Lý

Nhà Trần

Nhà Hồ

Nhà Hậu Trần

Nhà Hậu Lê

Nhà Mạc

Nhà Hậu Lê

Nhà Tây Sơn

Nhà Nguyễn

Việt Nam hiện đại

Chúa Trịnh

Chúa Nguyễn

939

1009

1225

1400

1427

1527

1592

1789

1858

1945

Nhà Ngô và Dương Tam Kha (939–966)

939

965

1945

	Vua	Tôn hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Tiền Ngô Vương	Tiên Chủ	không có	không có	Ngô Quyền	Sáng lập triều đại; con rể Dương Đình Nghệ	939	—	944
Dương Bình Vương	không có	Trương Dương Công	không có	Dương Tam Kha, Dương Chủ Tướng, Dương Thiệu Hồng	Con trai Dương Đình Nghệ	944	—	950
Thiên Sách Vương	không có	không có	không có	Ngô Xương Ngập	Con trưởng Ngô Quyền	951	—	954
Nam Tấn Vương	không có	không có	không có	Ngô Xương Tấn, Ngô Xương Văn	Con thứ Ngô Quyền	950	—	965
Ngô Sứ Quân	không có	không có	không có	Ngô Xương Xí	Con Ngô Xương Ngập	965	—	966

Nhà Đinh (968–980)

939

968

980

1945

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Đinh Tiên Hoàng	không có	Tiên Hoàng Đế Đại Thắng Minh Hoàng Đế	Thái Bình (970-979)	Đinh Bộ Lĩnh, Đinh Hoàn	Sáng lập triều đại; con nuôi Sứ quân Trần Minh Công	968	—	979
Đinh Phế Đế	không có	Phế Đế Thiếu Đế	Thái Bình (979-980)	Đinh Toàn, Đinh Tuệ	Con trai thứ 2 Đinh Tiên Hoàng	979	—	980

Nhà Tiền Lê (980–1009)

939

980

1009

1945

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Lê Đại Hành	không có	Đại Hành Hoàng Đế Minh Càn Ứng Vận Thần Vũ Thăng Bình Chí Nhân Quảng Hiếu Hoàng đế	Thiên Phúc (980–988) Hưng Thống (989–993) Ứng Thiên (994–1005)	Lê Hoàn	Sáng lập triều đại, Phó vương nhiếp chính thời Đinh Phế Đế	980	—	1005
Lê Trung Tông	Trung Tông	không có	Ứng Thiên (1005–1005)	Lê Long Việt	Con thứ Lê Đại Hành	1005	—	1005
Lê Ngọa Triều	không có	Khai Thiên Ứng Vận Thánh Văn Thần Vũ Tắc Thiên Sùng Đạo Đại Thắng Minh Quang Hiếu Hoàng Đế Ngọa Triều Hoàng Đế	Ứng Thiên (1005–1007) Cảnh Thụy (1008–1009)	Lê Long Đĩnh,	Con thứ năm Lê Đại Hành	1005	—	1009

Nhà Lý (1009–1225)

939

1010

1226

1945

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Lý Thái Tổ	Thái Tổ	Thần Vũ Hoàng Đế	Thuận Thiên (1010–1028)	Lý Công Uẩn	Sáng lập triều đại. Nguyên là Điện tiền Chỉ huy sứ và là Phò mã trưởng Lê Đại Hành	1009	—	1028
Lý Thái Tông	Thái Tông	Từ Hiếu Hoàng đế	Thiên Thành (1028–1033), Thông Thụy (1034–1038), Càn Phù Hữu Đạo (1039–1041), Minh Đạo (1042–1043), Thiên Cảm Thánh Vũ (1044–1048), Sùng Hưng Đại Bảo (1049–1054).	Lý Phật Mã, Lý Đức Chính	Con trưởng Lý Thái Tổ	1028	—	1054
Lý Thánh Tông	Thánh Tông	Thánh Thần Hoàng đế	Long Thụy Thái Bình (1054–1058), Chương Thánh Gia Khánh (1059–1065), Long Chương Thiên Tự (1066–1068), Thiên Huống Bảo Tượng (1068–1069), Thần Vũ (1069–1072).	Lý Nhật Tôn	Con trưởng Lý Thái Tông	1054	—	1072
Lý Nhân Tông	Nhân Tông	Hiếu Từ Thánh Thần Văn Vũ Hoàng Đế	Thái Ninh (1072–1076), Anh Vũ Chiêu Thắng (1076–1084), Quảng Hựu (1085–1092), Hội Phong (1092–1100), Long Phù (1101–1109), Hội Tường Đại Khánh (1110–1119), Thiên Phù Duệ Vũ (1120–1126), Thiên Phù Khánh Thọ (1127).	Lý Càn Đức	Con trưởng Lý Thánh Tông	1072	—	1127
Lý Thần Tông	Thần Tông	Quảng Văn Sùng Hiếu Khâm Minh Văn Vũ Hoàng Đế	Thiên Thuận (1128–1132), Thiên Chương Bảo Tự (1133–1138)	Lý Dương Hoán	con Sùng Hiền Hầu, cháu nội Lý Thánh Tông	1127	—	1138
Lý Anh Tông	Anh Tông	Chí Hiếu Hoàng Đế	Thiệu Minh (1138–1139), Đại Định (1140–1162), Chính Long Bảo Ứng (1163–1173), Thiên Cảm Chí Bảo (1174–1175)	Lý Thiên Tộ	Con thứ Lý Thần Tông	1138	—	1175
Lý Cao Tông	Cao Tông	Quang Hiếu Hoàng Đế	Trinh Phù (1176–1185), Thiên Tư Gia Thụy (1186–1201), Thiên Gia Bảo Hựu (1202–1204), Trị Bình Long Ứng (1205–1210)	Lý Long Cán Lý Long Trát	Con thứ 6 Lý Anh Tông	1176	—	1204
Lý Thẩm	không có	không có	không có	Lý Thẩm	Con thứ Lý Cao Tông	1209	—	1209
Lý Huệ Tông	Huệ Tông	Hoành Hiếu Hoàng đế	Kiến Gia (1211–1224)	Lý Sảm, Lý Hạo Sảm	Con trưởng Lý Cao Tông	1211	—	1224
Lý Nguyên Vương	không có	Nguyên Vương Văn Vương	Càn Ninh (1214–1216)	không rõ	Con thứ Lý Anh Tông	1214	—	1216
Lý Chiêu Hoàng	không có	Chiêu Hoàng	Thiên Chương Hữu Đạo (1224–1225)	Lý Phật Kim, Lý Thiên Hinh	Con gái Lý Huệ Tông, vợ Trần Thái Tông	1224	—	1225

Nhà Trần (1225–1400)

939

1225

1400

1945

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Trần Thái Tông	Thái Tông Thiện Hoàng Văn Hoàng	Thống Thiên Ngự Cực Long Công Hậu Đức Hiền Công Hựu Thuận Thánh Văn Thần Vũ Hiếu Nguyên Hoàng Đế	Kiến Trung (1225–1232) Thiên Ứng Chính Bình (1232–1351) Nguyên Phong (1251–1258)	Trần Cảnh Trần Bồ Trần Quang Bỉnh Trần Nhật Cảnh	Sáng lập triều đại, chồng và anh họ Lý Chiêu Hoàng	1225	—	1258
Trần Thánh Tông	Thánh Tông Nhân Hoàng	Huyền Công Thịnh Đức Nhân Minh Văn Vũ Tuyên Hiếu Hoàng Đế	Thiệu Long (1258–1272) Bảo Phù (1273–1278)	Trần Hoảng Trần Uy Hoảng Trần Quang Bính Trần Nhật Huyên	Con thứ hai Trần Thái Tông	1258	—	1279
Trần Nhân Tông	Nhân Tông Hiếu Hoàng	Pháp Thiên Sùng Đạo Ứng Thế Hóa Dân Long Từ Hiển Hiệu Thánh Văn Thần Vũ Nguyên Minh Duệ Hiếu Hoàng Đế	Thiệu Bảo (1278–1285) Trùng Hưng (1285–1293)	Trần Khâm Trần Nhật Tuấn	Con trưởng Trần Thánh Tông	1278	—	1293
Trần Anh Tông	Anh Tông Anh Hoàng	Hiển Văn Duệ Vũ Khâm Minh Nhân Hiếu Hoàng Đế	Hưng Long (1293–1314)	Trần Thuyên Trần Nhật 㷃 Trần Nhật 𤊞	Con trưởng Trần Nhân Tông	1293	—	1314
Trần Minh Tông	Minh Tông Ninh Hoàng	Chương Nghiêu Văn Triết Hoàng Đế	Đại Khánh (1314–1323) Khai Thái (1324–1329)	Trần Mạnh Trần Thánh Sinh Trần Nhật Khoáng	Con thứ tư Trần Anh Tông	1314	—	1329
Trần Hiến Tông	Hiến Tông Triết Hoàng	Thể Nguyên Ngự Cực Duệ Thánh Chí Hiếu Hoàng Đế	Khai Hựu (1329–1341)	Trần Vượng Trần Thiên Kiến Trần Nhật 㷆	Con trưởng Trần Minh Tông	1329	—	1341
Trần Dụ Tông	Dụ Tông Dụ Hoàng	Thống Thiên Thể Đạo Nhân Minh Quang Hiếu Hoàng đế	Thiệu Phong (1341–1357) Đại Trị (1358–1369)	Trần Hạo Trần Nhật Khuê	Con thứ mười Trần Minh Tông, dòng hoàng đích tử	1341	—	1369
Đại Định Đế	không có	Hôn Đức Công	Đại Định (1369–1370)	Trần Nhật Lễ Dương Nhật Lễ Trần Nhật Kiên	Con riêng của chị dâu Trần Dụ Tông	1369	—	1370
Trần Nghệ Tông	Nghệ Tông Nghệ Hoàng Nghĩa Hoàng	Quang Nhiên Anh Triết Hoàng Đế Thể Thiên Kiến Cực Thuần Hiếu Hoàng Đế	Thiệu Khánh (1370–1372)	Trần Phủ Trần Thúc Minh	Con thứ ba Trần Minh Tông	1370	—	1372
Trần Duệ Tông	Duệ Tông Khâm Hoàng	Kế Thiên Ứng Vận Nhân Minh Khâm Hiếu Hoàng Đế	Long Khánh (1373–1377)	Trần Kính Trần Nhật Đoan	Con thứ 11 Trần Minh Tông	1372	—	1377
Trần Phế Đế	Giản Hoàng	Phế Đế	Xương Phù (1377–1388)	Trần Hiện Trần Nhật Vĩ	Con thứ Trần Duệ Tông	1377	—	1388
Trần Thuận Tông	Thuận Tông Nguyên Hoàng	không có	Quang Thái (1388–1398)	Trần Ngung Trần Nhật Hỗn	Con thứ của Trần Nghệ Tông	1388	—	1398
Trần Thiếu Đế	không có	Thiếu Đế	Kiến Tân (1398–1400)	Trần An	Con trưởng Trần Thuận Tông, cháu ngoại Hồ Quý Ly	1398	—	1400

Nhà Hồ (1400–1407)

939

1400

1407

1945

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Hồ Quý Ly	Quốc Tổ	Chương Hoàng	Thánh Nguyên (1400)	Hồ Quý Ly Hồ Nhất Nguyên Lê Quý Ly Lê Nhất Nguyên	Sáng lập triều đại, phò mã Trần Minh Tông, ông ngoại Trần Thiếu Đế	1400	—	1400
Hồ Hán Thương	không có	không có	Thiệu Thành (1401–1402) Khai Đại (1403–1407)	Hồ Hán Thương Lê Hán Thương Hồ Hỏa	Con thứ Hồ Quý Ly	1400	—	1407

Chống Bắc thuộc lần IV

Nhà Hậu Trần (1407–1414)

939

1407

1413

1945

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Trần Nguyệt Hồ	không có	không có	không có	Trần Nguyệt Hồ	không rõ	1407	—	1407
Giản Định Đế	không có	không có	Hưng Khánh (1407–1409)	Trần Ngỗi, Trần Quỹ	Con trai thứ Trần Nghệ Tông	1407	—	1409
Trùng Quang Đế	không có	không có	Trùng Quang (1409–1414)	Trần Quý Khoáng, Trần Quý Khoách	Cháu nội Trần Nghệ Tông	1409	—	1414

Thực ra nhà Hậu Trần là một cuộc khởi nghĩa thất bại, chưa ổn định chỉ mang tính chất cục bộ nhưng do đề cao việc chống giặc ngoại xâm cho nên sử sách bỏ qua sự trung lập mà vẫn xem như một triều đại.

Khởi nghĩa Lam Sơn (1418–1427)

Chân dung	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Trị vì
Trần Cảo	không có	không có	Thiên Khánh (1426-1428)	Trần Cảo, Trần Địch, Trần Cao, Trần Hồ Ông	1426	—	1428

Thời kỳ tái độc lập

Nhà Hậu Lê – giai đoạn Lê sơ (1428–1527)

939

1428

1527

1945

	Vua	Miếu hiệu	Tôn hiệu hoặc Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Lê Thái Tổ	Thái Tổ Lam Sơn động chủ	Thống Thiên Khải Vận Thánh Đức Thần Công Duệ Văn Anh Vũ Khoan Minh Dũng Trí Hoàng Nghĩa Chí Minh Đại Hiếu Cao Hoàng Đế	Thuận Thiên (1428–1433)	Lê Lợi	Sáng lập triểu đại	1428	–	1433
Lê Thái Tông	Thái Tông Quế Lâm động chủ	Kế Thiên Thể Đạo Hiển Đức Thánh Công Khâm Minh Văn Tư Anh Duệ Triết Chiêu Hiến Kiến Trung Văn Hoàng Đế	Thiệu Bình (1434–1439) Đại Bảo (1440-1442)	Lê Nguyên Long Lê Lân	Con thứ hai Lê Thái Tổ	1433	–	1442
Lê Nhân Tông	Nhân Tông	Khâm Văn Nhân Hiếu Tuyên Minh Thông Duệ Tuyên Hoàng Đế	Thái Hòa (1443–1453) Diên Ninh (1454–1459)	Lê Bang Cơ Lê Cơ Long Lê Tuấn	Con thứ ba Lê Thái Tông	1442	–	1459
Lạng Sơn Vương	không có	Lệ Đức Hầu	Thiên Hưng (1459–1460)	Lê Nghi Dân Lê Tông	Con trưởng Lê Thái Tông	1459	–	1460
Lê Thánh Tông	Thánh Tông Thiên Nam động chủ	Sùng Thiên Quảng Vận Cao Minh Quang Chính Chí Đức Đại Công Thánh Văn Thần Vũ Đạt Hiếu Thuần Hoàng Đế	Quang Thuận (1460–1469) Hồng Đức (1470–1497)	Lê Tư Thành Lê Hạo	Con thứ tư Lê Thái Tông	1460	–	1497
Lê Hiến Tông	Hiến Tông Thượng Dương động chủ	Thể Thiên Ngưng Đạo Mậu Đức Chí Chiêu Văn Thiệu Vũ Tuyên Triết Khâm Thành Chương Hiếu Duệ Hoàng Đế	Cảnh Thống (1497–1504)	Lê Tranh Lê Sanh Lê Huy Lê Tăng	Con trưởng Lê Thánh Tông	1497	–	1504
Lê Túc Tông	Túc Tông Tự Hoàng	Chiêu Nghĩa Hiển Nhân Ôn Cung Uyên Mặc Hiếu Doãn Cung Khâm Hoàng Đế	Thái Trinh (1504)	Lê Thuần	Con thứ ba Lê Hiến Tông	1504	–	1504
Lê Uy Mục	Quỳnh Đô động chủ	Uy Mục Đế	Đoan Khánh (1505–1509)	Lê Tuấn Lê Huyên	Con thứ hai Lê Hiến Tông	1504	–	1509
Lê Tương Dực	Nhân Hải động chủ	Tương Dực Đế	Hồng Thuận (1510–1516)	Lê Oánh Lê Oanh Lê Dinh Lê Trừu	Con Lê Đức Tông, cháu nội Lê Thánh Tông	1509	–	1516
Lê Quang Trị	không có	không có	không có	Lê Quang Trị	Con Lê Doanh, cháu nội Lê Đức Tông, cháu gọi Lê Tương Dực bằng bác	1516	–	1516
Lê Chiêu Tông	Chiêu Tông	Thần Hoàng Đế	Quang Thiệu (1516-1525)	Lê Y Lê Huệ	Anh họ Lê Quang Trị, chắt Lê Thánh Tông	1516	–	1525
Lê Bảng	không có	không có	Đại Đức (1518–1519)	Lê Bảng	Con Lê Lộc, Lộc là cháu nội Lê Khắc Xương, Khắc Xương là anh của Lê Thánh Tông	1518	–	1519
Lê Do	không có	không có	Thiên Hiến (1519)	Lê Do Lê Dữu	Em cùng mẹ với Lê Bảng	1519	–	1519
Lê Cung Hoàng	không có	Cung Hoàng Đế	Thống Nguyên (1522–1527)	Lê Xuân Lê Lự Lê Khánh	Em Lê Chiêu Tông	1522	–	1527

Thời kỳ chia cắt

Bắc triều – Nhà Mạc (1527–1592) và thời kỳ Cao Bằng (1592-1683)

939

1527

1592

1945

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Mạc Thái Tổ	Thái Tổ	Nhân Minh Cao Hoàng Đế	Minh Đức (1527–1530)	Mạc Đăng Dung	Cháu 7 đời Mạc Đĩnh Chi, sáng lập triều đại	1527	–	1530
Mạc Thái Tông	Thái Tông	Khâm Triết Văn Hoàng Đế	Đại Chính (1530–1540)	Mạc Đăng Doanh Mạc Phương Doanh	Con trưởng Mạc Thái Tổ	1530	–	1540
Mạc Hiến Tông	Hiến Tông	Hiển Hoàng Đế	Quảng Hòa (1540–1546)	Mạc Phúc Hải Mạc Đức Nguyên	Con trưởng Mạc Thái Tông	1540	–	1546
Mạc Chính Trung	không có	không có	không có	Mạc Chính Trung	Em Mạc Thái Tông	1546	–	1547
Mạc Tuyên Tông	Tuyên Tông	Anh Nghị Hoàng Đế Duệ Hoàng Đế	Vĩnh Định (1547) Cảnh Lịch (1548–1553) Quang Bảo (1554–1561)	Mạc Phúc Nguyên	Con Mạc Hiến Tông	1546	–	1561
Mạc Mục Tông Mạc Anh Tổ	Mục Tông Anh Tổ	An Thiên Huy Địa Trang Văn Cẩn Vũ Bình Định Huệ Cương Hiếu Tĩnh Hoàng Đế	Thuần Phúc (1562–1565) Sùng Khang (1566–1577) Diên Thành (1578–1585) Đoan Thái (1586–1587) Hưng Trị (1588–1590) Hồng Ninh (1591–1592)	Mạc Mậu Hợp	Con trai Mạc Tuyên Tông	1561	–	1592
Mạc Cảnh Tông	Cảnh Tông	Khai Thiên Xung Địa An Văn Đoạt Vũ Thành Hoàng Đế	Vũ An (1592–1592)	Mạc Toàn	Con thứ Mạc Mậu Hợp	1592	–	1592
Mạc Mẫn Tông	Mẫn Tông	Hoài Nghị Minh Huấn Trinh Hoàng Đế	Bảo Định (1592–1593) Khang Hựu (1593–1593)	Mạc Kính Chỉ Mạc Kính Bang	Con trưởng Mạc Kính Điển, cháu nội Mạc Thái Tông	1592	–	1593
Mạc Đại Tông	Đại Tông	Khởi Thiên Đĩnh Địa Khắc Văn Định Vũ Linh Hoàng Đế	Càn Thống (1593–1625)	Mạc Kính Cung	Con thứ 7 Mạc Kính Điển	1592	–	1625
Mạc Quang Tổ	Quang Tổ	Hoà Thiên Phù Địa Độ Văn Khánh Vũ Huệ Nguyên Hoàng Đế	Long Thái (1623–1638)	Mạc Kính Khoan	Cháu nội Mạc Kính Điển	1623	–	1638
Mạc Minh Tông	Minh Tông	Trang Thiên Huệ Địa Cảnh Văn Di Vũ Khai Hoàng Đế	Thuận Đức (1638–1677)	Mạc Kính Vũ Mạc Kính Hoàn Mạc Kính Diệu	Con Mạc Kính Khoan	1638	–	1677
Mạc Quý Tông	Quý Tông	Hoàn Thiên Thanh Địa Đoạt Văn Dương Vũ Huệ Đại Vương	Vĩnh Xương (1677–1681)	Mạc Kính Hẻ Mạc Kính Thụy Mạc Nguyên Thanh	Con Mạc Kính Vũ	1677	–	1681
Mạc Đức Tông	Đức Tông	Thiên Địa Đại Bảo Văn Vũ Độ Đại Vương	không có	Mạc Kính Quang Mạc Kính Tiêu Mạc Kính Hoảng	Con Mạc Kính Vũ, em Mạc Nguyên Thanh	1681	–	1683

Nam triều – Nhà Hậu Lê – giai đoạn Lê Trung hưng (1533–1789)

939

1533

1789

1945

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Lê Trang Tông	Trang Tông	Dụ Hoàng Đế	Nguyên Hòa (1533–1548)	Lê Ninh Lê Huyến Lê Duy Ninh	Được cho là con Lê Chiêu Tông	1533	–	1548
Lê Trung Tông	Trung Tông	Vũ Hoàng Đế	Thuận Bình (1548–1556)	Lê Huyên Lê Duy Huyên	Con Lê Trang Tông	1548	–	1556
Lê Anh Tông	Anh Tông	Tuấn Hoàng Đế	Thiên Hựu (1556-1557) Chính trị (1558–1571) Hồng Phúc (1572–1573)	Lê Duy Bang	Cháu 6 đời của Lê Trừ, anh Lê Thái Tổ	1556	–	1573
Lê Thế Tông	Thế Tông	Nghị Hoàng Đế	Gia Thái (1573–1577) Quang Hưng (1578–1599)	Lê Đàm Lê Duy Đàm	Con thứ năm Lê Anh Tông	1573	–	1599
Lê Kính Tông	Kính Tông	Huệ Hoàng Đế Giản Huy Đế	Thận Đức (1600-1600) Hoằng Định (1601-1619)	Lê Duy Tân	Con thứ Lê Thế Tông	1599	–	1619
Lê Thần Tông	Thần Tông	Uyên Hoàng Đế	Vĩnh Tộ (1620––1628) Đức Long (1629–1634) Dương Hoà (1635–1643)	Lê Duy Kỳ	Con trưởng Lê Kính Tông	1619	–	1643
Lê Chân Tông	Chân Tông	Thuận Hoàng Đế	Phúc Thái (1643–1649)	Lê Duy Hựu Lê Duy Đề	Con trưởng Lê Thần Tông	1643	–	1649
Lê Thần Tông	Thần Tông	Uyên Hoàng Đế	Khánh Đức (1649–1652) Thịnh Đức (1653–1657) Vĩnh Thọ (1658–1661) Vạn Khánh (1662)	Lê Duy Kỳ	Làm vua lần 2	1649	–	1662
Lê Huyền Tông	Huyền Tông	Mục Hoàng Đế	Cảnh Trị (1663–1671)	Lê Duy Vũ Lê Duy Hy	Con thứ Lê Thần Tông	1663	–	1671
Lê Gia Tông	Gia Tông	Mỹ Hoàng Đế	Dương Đức (1672––1673) Đức Nguyên (1674-1675)	Lê Duy Cối Lê Duy Khoái	Con thứ Lê Thần Tông	1671	–	1675
Lê Hy Tông	Hy Tông	Chương Hoàng Đế	Vĩnh Trị (1676-1680) Chính Hòa (1680-1705)	Lê Duy Hợp Lê Duy Hiệp Lê Duy Cáp	con thứ tư Lê Thần Tông	1675	—	1705
Lê Dụ Tông	Dụ Tông	Hòa Hoàng Đế	Vĩnh Thịnh (1706-1719) Bảo Thái (1720-1729)	Lê Duy Đường Lê Duy Tạo	con trưởng Lê Hy Tông	1705	—	1729
Lê Duy Phường	không có	Hôn Đức Công	Vĩnh Khánh (1729-1732)	Lê Duy Phường	con thứ Lê Dụ Tông	1729	—	1732
Lê Thuần Tông	Thuần Tông	Giản Hoàng Đế	Long Đức (1732-1735)	Lê Duy Tường Lê Duy Hỗ	con trưởng Lê Dụ Tông	1732	—	1735
Lê Ý Tông	Ý Tông	Huy Hoàng Đế	Vĩnh Hựu (1735-1740)	Lê Duy Thận Lê Duy Chấn Lê Duy Hỗ	con thứ 11 Lê Dụ Tông	1735	—	1740
Lê Hiển Tông	Hiển Tông	Vĩnh Hoàng Đế	Cảnh Hưng (1740-1786)	Lê Duy Diêu Lê Duy Đào	con trưởng Lê Thuần Tông	1740	—	1786
Lê Chiêu Thống	không có	Mẫn Hoàng Đế	Chiêu Thống (1786-1789)	Lê Duy Kỳ Lê Duy Khiêm Lê Tư Khiêm	con Lê Duy Vỹ, cháu đích tôn Lê Hiển Tông	1786	—	1789

Đàng Ngoài – Chúa Trịnh (1545-1787)

939

1545

1787

1945

	Tước hiệu	Miếu hiệu	Tôn hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Trịnh Kiểm	Thế Tổ	Minh Khang Thái Vương	không có	Trịnh Kiểm	con rể Nguyễn Kim	1545	—	1570
Trịnh Cối	không có	Tuấn Đức Hầu, Trung Quốc Công	không có	Trịnh Cối	con cả Trịnh Kiểm	1570	—	1570
Bình An Vương	Thành Tổ	Triết Vương	không có	Trịnh Tùng	con thứ Trịnh Kiểm, chúa Trịnh đầu tiên	1570	—	1623
Thanh Đô Vương	Văn Tổ	Nghị Vương	không có	Trịnh Tráng	con thứ hai Trịnh Tùng	1623	—	1657
Tây Định Vương	Hoằng Tổ	Dương Vương	không có	Trịnh Tạc	con thứ hai Trịnh Tráng	1657	—	1682
Định Nam Vương	Chiêu Tổ	Khang Vương	không có	Trịnh Căn	con trưởng Trịnh Tạc	1682	—	1709
An Đô Vương	Hy Tổ	Nhân Vương	không có	Trịnh Cương	chắt của Trịnh Căn, cháu Trịnh Vịnh, con Trịnh Bính	1709	—	1729
Uy Nam Vương	Dụ Tổ	Thuận Vương	không có	Trịnh Giang Trịnh Khương Trịnh 𣞪	con trưởng Trịnh Cương	1729	—	1740
Minh Đô Vương	Nghị Tổ	Ân Vương	không có	Trịnh Doanh	con thứ Trịnh Cương, em Trịnh Giang	1740	—	1767
Tĩnh Đô Vương	Thánh Tổ	Thịnh Vương	không có	Trịnh Sâm	con trưởng Trịnh Doanh	1767	—	1782
Điện Đô Vương	không có	Xung Mẫn Vương	không có	Trịnh Cán	con thứ Trịnh Sâm	1782	—	1782
Đoan Nam Vương	không có	Anh Liệt Linh Vương	không có	Trịnh Khải Trịnh Tông	con trưởng Trịnh Sâm	1782	—	1786
Án Đô Vương	không có	Huệ Định Công	không có	Trịnh Bồng	con Trịnh Giang, anh họ Trịnh Sâm	1786	—	1787

Đàng Trong – Chúa Nguyễn (1558-1777)

939

1558

1777

1945

	Chúa	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Tiên Vương	Liệt Tổ, Thái Tổ	Triệu Cơ Tùy Thống Khâm Minh Cung Ý Cần Nghĩa Đạt Lý Hiển Ứng Chiêu Hựu Diệu Linh Gia Dụ Hoàng Đế	không có	Nguyễn Hoàng	con út Nguyễn Kim	1558	—	1613
Sãi Vương Phật Vương	Tuyên Tổ, Hy Tông	Hiển Mô Quang Liệt Ôn Cung Minh Duệ Dực Thiện Tuy Du Hiếu Văn Hoàng Đế	không có	Nguyễn Phúc Nguyên	con trai thứ sáu Chúa Tiên	1613	—	1635
Thượng Vương	Thần Tổ, Thần Tông	Thừa Cơ Toàn Thống Quân Minh Hùng Nghị Uy Đoán Anh Vũ Hiếu Chiêu Hoàng Đế	không có	Nguyễn Phúc Lan	con trai thứ hai Chúa Sãi	1635	—	1648
Hiền Vương	Nghị Tổ, Thái Tông	Tuyên Uy Kiến Vũ Anh Minh Trang Chính Thánh Đức Thần Công Hiếu Triết Hoàng Đế	không có	Nguyễn Phúc Tần Nguyễn Phúc Cần	con trai thứ hai Chúa Thượng	1648	—	1687
Nghĩa Vương	Anh Tông	Thiệu Hư Toản Nghiệp Khoan Hồng Bác Hậu Ôn Huệ Từ Tường Hiếu Nghĩa Hoàng Đế	không có	Nguyễn Phúc Thái Nguyễn Phúc Trăn Nguyễn Phúc Ngàn	con trai thứ hai Chúa Hiền	1687	—	1691
Minh Vương Quốc Chúa	Hiển Tông	Anh Mô Hùng Lược Thánh Minh Tuyên Đạt Khoan Từ Nhân Thứ Hiếu Minh Hoàng Đế	không có	Nguyễn Phúc Chu Nguyễn Phúc Tùng	con trưởng Chúa Nghĩa	1691	—	1725
Ninh Vương	Túc Tông	Tuyên Quang Thiệu Liệt Tuấn Triết Tĩnh Uyên Kinh Văn Vĩ Vũ Hiếu Ninh Hoàng Đế	không có	Nguyễn Phúc Chú Nguyễn Phúc Trú Nguyễn Phúc Thụ Nguyễn Phúc Vượng	con trưởng Chúa Minh	1725	—	1738
Vũ Vương	Thế Tông	Kiền Cương Uy Đoán Thần Nghị Thánh Du Nhân Từ Duệ Trí Hiếu Vũ Hoàng Đế	không có	Nguyễn Phúc Khoát Nguyễn Phúc Hiểu	con trưởng Chúa Ninh	1738	—	1765
Định Vương	Duệ Tông	Thông Minh Khoan Hậu Anh Mẫn Huệ Hòa Hiếu Định Hoàng Đế	không có	Nguyễn Phúc Thuần Nguyễn Phúc Hân	con trai thứ 16 Chúa Vũ	1765	—	1776
Tân Chính Vương	không có	Cung Mẫn Anh Đoán Huyền Mặc Vĩ Văn Mục Vương	không có	Nguyễn Phúc Dương	con Nguyễn Phúc Hiệu, cháu nội Chúa Vũ, em con chú với vua Gia Long	1776	—	1777

Niên biểu Lê Trung hưng – Chúa Trịnh – Chúa Nguyễn

700px Timeline L%C3%AA Trung H%C6%B0ng Ch%C3%BAa Tr%E1%BB%8Bnh Ch%C3%BAa Nguy%E1%BB%85n PLY March 23

Nhà Tây Sơn (1778-1802)

939

1778

1802

1945

	Vua	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Thái Đức	không có	Minh Đức Hoàng Đế	Thái Đức (1778-1788)	Hồ Nhạc Nguyễn Nhạc Nguyễn Văn Nhạc	con trưởng Hồ Phi Phúc, sáng lập triều đại	1778	—	1788
Quang Trung	Thái Tổ	Vũ Hoàng Đế Trung Thuần Vương	Quang Trung (1788-1792)	Nguyễn Huệ Nguyễn Quang Bình Nguyễn Văn Huệ Hồ Thơm	con thứ Hồ Phi Phúc, em Nguyễn Nhạc, con rể Lê Hiển Tông	1788	1792
Nguyễn Quang Toản	không có	không có	Cảnh Thịnh (1792-1801) Bảo Hưng (1801-1802)	Nguyễn Quang Toản Nguyễn Trát	con thứ Quang Trung, con rể Lê Hiển Tông	1792	—	1802

Thời kỳ tái thống nhất và Pháp thuộc cho đến khi chế độ phong kiến sụp đổ

Nhà Nguyễn (1802-1945)

939

1802

1945

	Hoàng đế	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Tên húy	Thế thứ	Trị vì
Gia Long	Thế Tổ	Khai Thiên Hoằng Đạo Lập Kỷ Thùy Thống Thần Văn Thánh Vũ Tuấn Đức Long Công Chí Nhân Đại Hiếu Cao Hoàng Đế	Gia Long (1802–1820)	Nguyễn Phúc Ánh Nguyễn Phúc Chủng Nguyễn Phúc Noãn	Sáng lập triều đại. Con thứ ba của Nguyễn Phúc Luân, cháu nội Nguyễn Phúc Khoát, con rể Lê Hiển Tông	1802	–	1820
Minh Mạng	Thánh Tổ	Thể Thiên Xương Vận Chí Hiếu Thuần Đức Văn Vũ Minh Đoán Sáng Thuật Đại Thành Hậu Trạch Phong Công Nhân Hoàng Đế	Minh Mạng (1820–1841)	Nguyễn Phúc Đảm Nguyễn Phúc Kiểu	Con thứ tư Gia Long	1820	–	1841
Thiệu Trị	Hiến Tổ	Thiệu Thiên Long Vận Chí Thiện Thuần Hiếu Khoan Minh Duệ Đoán Văn Trị Vũ Công Thánh Triết Chương Hoàng Đế	Thiệu Trị (1841–1847)	Nguyễn Phúc Miên Tông Nguyễn Phúc Tuyền Nguyễn Phúc Dung	Con trưởng Minh Mạng	1841	–	1847
Tự Đức	Dực Tông	Thể Thiên Hanh Vận Chí Thành Đạt Hiếu Thể Kiện Đôn Nhân Khiêm Cung Minh Lược Duệ Văn Anh Hoàng Đế	Tự Đức (1847–1883)	Nguyễn Phúc Hồng Nhậm Nguyễn Phúc Thì	Con thứ Thiệu Trị	1847	–	1883
Dục Đức	Cung Tông	Huệ Hoàng Đế	không có	Nguyễn Phúc Ưng Chân Nguyễn Phúc Ưng Ái	Con thứ Nguyễn Phúc Hồng Y, cháu nội Thiệu Trị, con nuôi Tự Đức	1883	–	1883
Hiệp Hòa	không có	Phế Đế	Hiệp Hòa (1883)	Nguyễn Phúc Hồng Dật Nguyễn Phúc Thăng	Con thứ 29 Thiệu Trị	1883	–	1883
Kiến Phúc	Giản Tông	Thiệu Đức Chí Hiếu Uyên Duệ Nghị Hoàng Đế	Kiến Phúc (1883-1884)	Nguyễn Phúc Ưng Đăng	Con thứ Nguyễn Phúc Hồng Cai, cháu nội Thiệu Trị	1883	–	1884
Hàm Nghi	không có	Xuất Đế	Hàm Nghi (1884–1885)	Nguyễn Phúc Ưng Lịch Nguyễn Phúc Minh	Em trai Kiến Phúc	1884	–	1885
Đồng Khánh	Cảnh Tông	Hoằng Liệt Thống Thiết Mẫn Huệ Thuần Hoàng Đế	Đồng Khánh (1885–1889)	Nguyễn Phúc Ưng Kỷ Nguyễn Phúc Ưng Đường Nguyễn Phúc Ưng Thị Nguyễn Phúc Biện Chánh Mông	Con trưởng Nguyễn Phúc Hồng Cai, anh Kiến Phúc và Hàm Nghi	1885	–	1889
Thành Thái	không có	Phế Đế	Thành Thái (1889–1907)	Nguyễn Phúc Bửu Lân Nguyễn Phúc Chiêu	Con Dục Đức	1889	–	1907
Duy Tân	không có	Phế Đế	Duy Tân (1907–1916)	Nguyễn Phúc Vĩnh San Nguyễn Phúc Hoảng	Con thứ Thành Thái	1907	–	1916
Khải Định	Hoằng Tông	Tự Thiên Gia Vận Thánh Minh Thần Trí Nhân Hiếu Thành Kính Di Mô Thừa Liệt Tuyên Hoàng Đế	Khải Định (1916-1925)	Nguyễn Phúc Bửu Đảo	Con trưởng Đồng Khánh	1916	–	1925
Bảo Đại	không có	không có	Bảo Đại (1925–1945)	Nguyễn Phúc Vĩnh Thụy Nguyễn Phúc Thiển	Con Khải Định	1925	–	1945

Thái thượng hoàng

Thái thượng hoàng có nghĩa là vua cha bề trên, có trường hợp chỉ gọi là thượng hoàng để có nghĩa rộng hơn (vua bề trên).

Tùy từng hoàn cảnh lịch sử, thực quyền của thượng hoàng khác nhau. Thượng hoàng có thể giao toàn quyền cho vua hoặc vẫn nắm quyền chi phối việc triều chính; hoặc có thể thượng hoàng chỉ mang danh nghĩa, có những vị không ở ngôi vua ngày nào nhưng do có con làm vua nên cũng được tôn xưng là Thái thượng hoàng. Đối với các vị chúa, khi nhường ngôi sẽ được tôn xưng là Thái thượng vương.

Thông thường, thượng hoàng là cha vua, nhưng có các trường hợp không phải như vậy: Thượng hoàng Trần Nghệ Tông truyền ngôi cho em là Duệ Tông, Duệ Tông mất lại lập cháu gọi bằng bác là Phế Đế; Thượng hoàng Mạc Thái Tổ truyền ngôi cho con là Thái Tông, Thái Tông mất sớm lại lập cháu nội là Hiến Tông; Thượng hoàng Lê Ý Tông là chú của vua Lê Hiển Tông.

Ngoài 7 Thượng hoàng nhà Trần từ Trần Thừa tới Nghệ Tông cùng Hồ Quý Ly, Mạc Thái Tổ, các Thượng hoàng còn lại trong lịch sử Việt Nam đều không tự nguyện làm Thượng hoàng mà do sự sắp đặt của quyền thần trong triều. Trong lịch sử Việt Nam, duy nhất có trường hợp Thái thượng hoàng, vua, Thái thượng vương và chúa cùng tồn tại trong khoảng 20 năm giai đoạn Cảnh Hưng cuối thời Hậu Lê. Đó là: Thái thượng hoàng Lê Ý Tông (1740–1759), vua Lê Hiển Tông (1740–1786), Thái thượng vương Trịnh Dụ Tổ (1740–1762) và chúa Trịnh Nghị Tổ (1740–1767).

Quê hương và kinh đô các triều đại

Triều đại	Người sáng lập	Quê hương	Kinh đô
Hồng Bàng thị	Lộc Tục, tức Kinh Dương Vương	Núi Ngũ Lĩnh- Trung Quốc (nơi sinh) Khương Thủy, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc (quê tổ)	Hùng Vương thứ nhất định đô ở Phong Châu (nay là huyện Bạch Hạc, tỉnh Phú Thọ)
Nhà Thục	Thục Phán, tức An Dương Vương	Bồn địa Tứ Xuyên, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc	Phong Khê (nay là thành Cổ Loa, huyện Đông Anh, Hà Nội)
Nhà Triệu	Triệu Đà, tức Triệu Vũ Đế	Huyện Chính Định, tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc	Cung điện Phiên Ngung (thành phố Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc)
Họ Trưng	Trưng Trắc, tức Trưng Nữ Vương	Huyện Mê Linh, Hà Nội	Huyện Mê Linh, Hà Nội
Nhà Tiền Lý	Lý Bí, tức Lý Nam Đế	Thôn Cổ Pháp, xã Tiên Phong, huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên (đang tranh cãi)	Long Uyên (nay thuộc quận Long Biên, Hà Nội hoặc Bắc Ninh)
Họ Triệu	Triệu Quang Phục, tức Triệu Việt Vương (xen giữa Tiền Lý Nam Đế và Hậu Lý Nam Đế)	Huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên (đang tranh cãi)	Long Uyên (nay thuộc quận Long Biên, Hà Nội hoặc Bắc Ninh)… sau dời sang Vũ Ninh (nay là huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh)
Họ Mai	Mai Thúc Loan, tức Mai Hắc Đế	Làng Ngọc Trừng, xã Nam Thái, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An	Vạn An (nay thuộc huyện Nam Đàn, Nghệ An)
Họ Phùng	Phùng Hưng, tức Bố Cái Đại Vương	Xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, Hà Nội (đang tranh cãi)	Tống Bình (nay thuộc Hà Nội)
Họ Khúc	Khúc Thừa Dụ, tức Khúc Tiên Chủ	Xã Kiến Quốc, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương	Đại La (nay thuộc Hà Nội)
Họ Dương	Dương Đình Nghệ, tức Dương Chính Công (giai đoạn tự chủ) Dương Tam Kha, tức Dương Bình Vương (xen giữa Tiền Ngô Vương và Hậu Ngô Vương)	Tỉnh Thanh Hóa	Dương Đình Nghệ đóng đô ở Đại La (nay thuộc Hà Nội) còn Dương Tam Kha đóng đô ở thành Cổ Loa (huyện Đông Anh, Hà Nội)
Họ Kiều	Kiều Công Tiễn	Tỉnh Phú Thọ	Đại La (nay thuộc Hà Nội)
Nhà Ngô	Ngô Quyền, tức Tiền Ngô Vương	Xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, Hà Nội (đang tranh cãi)	Cổ Loa (huyện Đông Anh, Hà Nội)
Nhà Đinh	Đinh Bộ Lĩnh, tức Đinh Tiên Hoàng	Xã Gia Phương, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình	Hoa Lư (nay thuộc tỉnh Ninh Bình)
Nhà Tiền Lê	Lê Hoàn, tức Lê Đại Hành	Xã Liêm Cần, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam (quê gốc) Xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình (nơi sinh)	Hoa Lư (nay thuộc tỉnh Ninh Bình)
Nhà Lý	Lý Công Uẩn, tức Lý Thái Tổ	Phường Đình Bảng, thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh	Thăng Long (Hà Nội)
Nhà Trần	Trần Thủ Độ (người sáng lập thực tế) Trần Cảnh, tức Trần Thái Tông (hoàng đế đầu tiên)	Làng Tức Mặc, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định (quê gốc) Xã Canh Tân, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình (nơi sinh)	Thăng Long (Hà Nội)
Nhà Hồ	Hồ Quý Ly	Xã Hà Đông, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa (nơi sinh)	Tây Đô (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hoá)
Nhà Hậu Trần	Trần Ngỗi, tức Giản Định Đế	Thành phố Hà Nội (nơi sinh) làng Tức Mặc, phường Lộc Vượng, Thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định (quê gốc)	Mô Độ (huyện Yên Mô – Ninh Bình
Nhà Hậu Lê	Lê Lợi, tức Lê Thái Tổ (giai đoạn Lê sơ) Lê Duy Ninh, tức Lê Trang Tông (giai đoạn Lê Trung hưng)	Xã Xuân Thắng, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa	Đông Kinh (Hà Nội)
Nhà Mạc	Mạc Đăng Dung, tức Mạc Thái Tổ	Thôn Cổ Trai, xã Ngũ Đoan, huyện Kiến Thụy, thành phố Hải Phòng (nơi sinh) Thôn Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương (quê gốc)	Đông Kinh (Hà Nội)
Chúa Trịnh	Trịnh Kiểm (tức Trịnh Thế Tổ – người sáng lập thực tế) Trịnh Tùng (tức Trịnh Thành Tổ – chúa Trịnh chính thức đầu tiên)	Thôn Sóc Sơn, xã Vĩnh Hùng, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa (quê gốc) Thôn Hổ Bái, xã Yên Bái, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa (nơi sinh)	Đông Kinh (Hà Nội)
Chúa Nguyễn	Nguyễn Kim (tức Nguyễn Triệu Tổ – người sáng lập thực tế) Nguyễn Hoàng (tức Nguyễn Thái Tổ – chúa Nguyễn chính thức đầu tiên)	Thôn Gia Miêu, xã Hà Long, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa	Phú Xuân (thành phố Huế – tỉnh Thừa Thiên Huế)
Nhà Tây Sơn	Nguyễn Nhạc, tức Thái Đức Đế	Thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định (nơi sinh) Thị trấn Hưng Nguyên, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An (quê gốc)	Quy Nhơn (thị xã An Nhơn, Bình Định)
Nhà Nguyễn	Nguyễn Ánh, tức Nguyễn Thế Tổ	Thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế (nơi sinh) Thôn Gia Miêu, xã Hà Long, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa (quê gốc)	Huế (thành phố Huế – tỉnh Thừa Thiên Huế)

Những chính thể tự trị và ly khai

Ngoài những triều đại chính thống, trong lịch sử Việt Nam còn xuất hiện những chính quyền tự chủ và tự lập. Họ là những triều đại không chính thức, có khi chỉ là 1 viên quan địa phương nổi lên hình thành thế lực cát cứ, hoặc là những người dân thường dựng cờ khởi nghĩa, thậm chí là các vương tôn hoàng thân quốc thích tranh chấp ngai vàng trong hoàng tộc nên tạo phản. Vì chính quyền của họ chưa thực sự vững mạnh hoặc chưa đủ điều kiện để thiết lập nên triều đại nên họ chỉ bị coi là giặc cỏ, là quân phiệt cát cứ, hay là quyền thần thế tập nhưng sự tồn tại của họ cũng là một nhân tố không thể thiếu trong dòng chảy lịch sử. Cũng có người đã xưng đế xưng vương đặt ra quốc hiệu, cũng có kẻ xưng công hầu khanh tướng, có người mới chỉ làm thủ lĩnh một vùng nhưng trên thực tế họ ít nhiều đã nắm quyền hành cai quản đất nước hoặc những khu vực địa lý nhất định chẳng khác gì một vương quốc độc lập. Ngoài ra còn có những khu vực tự trị của dân tộc thiểu số do các lãnh chúa người bản xứ cai trị, tuy danh nghĩa là thuần phục triều đình trung ương nhưng trên thực tế họ cũng có bộ máy cai trị và luật lệ riêng.

Vua các quốc gia cổ

Ngoài những triều đại của người Kinh ra, trên dải đất Việt Nam hiện tại còn tồn tại nhiều quốc gia cổ đại do người dân tộc thiểu số sáng lập ra như các triều đại Chăm Pa: Hồ Tôn Tinh, Việt Thường thị, Lâm Ấp, Hoàn Vương, Chiêm Thành, Panduranga-Chăm Pa, Thuận Thành trấn. Các tiểu quốc của người thiểu số ở Tây Nguyên: Thủy Xá – Hỏa Xá, Tiểu quốc J’rai, Tiểu quốc Mạ, Tiểu quốc Adham… Những quốc gia này cũng có vị trí rất quan trọng trên vũ đài chính trị, và họ cũng tranh đấu với các triều đại người Việt suốt hàng ngàn năm, cuối cùng họ bị đồng hóa. Họ có nền văn hóa và bản sắc dân tộc riêng không ảnh hưởng gì đến nền văn minh Trung Hoa, bởi lãnh thổ của họ đã hoàn toàn thuộc về Việt Nam nên vua của họ cũng cần được xem là một phần lịch sử Việt Nam. Rất tiếc, ngoại trừ vương quốc Chăm Pa, các tiểu quốc khác do sử liệu không nhiều nên thông tin về các vị vua hầu như không có nên không thể lập danh sách riêng.

Ngoài ra còn có trường hợp Phù Nam và Thủy Chân Lạp ở Nam Bộ nhưng vùng đó chỉ là một phần lãnh thổ của hai đế chế này, do đó không hẳn vua của hai chính thể đó là vua Việt Nam mà chỉ có mối liên đới nhất định mà thôi.